Leerachterstand vooral voor wiskunde en talen…
Artikel in de krant “De Tijd” 19/01/2021 Bart Haeck en Daan Blues
Het thuisonderwijs tijdens de pandemie leidt tot leerachterstand, maar het is mogelijk die tegen eind volgend schooljaar in te halen. ‘Op voorwaarde dat volgend schooljaar normaal kan verlopen.’
De middelbare scholen organiseerden vorige maand voor het eerst sinds de corona-uitbraak opnieuw volwaardig examens. Leerlingen hebben vooral voor wiskunde en taalvakken leerachterstand opgelopen, blijkt uit een grote bevraging van het gemeenschapsonderwijs (GO!) na de kerstexamens. Ook leren-leren – hoe je het best studeert – bleek de afgelopen maanden moeilijker in afstandsonderwijs, vooral voor leerlingen uit de eerste en tweede graad.
Het GO! bevraagde 110 scholen, die samen zowat 46.600 leerlingen hebben. Het onderwijsnet kan geen cijfer plakken op de leerachterstand en de precieze redenen daarvoor wil hij verder onderzoeken. ‘Maar onze leerkrachten zeggen ons bijvoorbeeld dat het veel moeilijker is een taal online over te brengen’, zegt Verdyck.
Heroriëntering
De zwakkere examenresultaten hebben niet geleid tot meer heroriënteringen. ‘Er zijn niet meer leerlingen die van richting moeten veranderen. Ondanks de leerachterstand hebben klassenraden geoordeeld dat ongeveer evenveel leerlingen het potentieel hebben om de eindmeet te halen als ze goed begeleid worden’, zegt Verdyck.
Ze juicht toe dat scholen leerlingen willen bijwerken voor ze hen naar een andere richting doen overstappen. Die hebben volgens haar veel moeite gedaan om hun leerlingen te ondersteunen, zowel klassikaal als individueel. ‘Men is daar ongelofelijk vindingrijk in: extra uren wiskunde als optie, een wiskunde- of taalbuddy uit de klas, coronatrajectbegeleiders die hulp op maat bieden en tegelijk zorgen dat ze klassikaal kunnen meelopen… Leerkrachten hebben de afgelopen maanden veel inspanningen gedaan en die lonen’, zegt Verdyck.
2022.
De coronageneratie
De ‘coronageneratie’ werd al vergeleken met de scholieren in de jaren 90 die door een grote staking in het Franstalig onderwijs zes weken niet naar school konden. Die leerachterstand zouden ze lang meesleuren. Gemiddeld studeerden ze een halfjaar later af dan leerlingen uit het Vlaamse onderwijs, bleek uit onderzoek. ‘Maar we zijn heel erg geëvolueerd in die aanpak. Er is veel betere ondersteuning en remediëring in de klas. Dit is geen verloren generatie’, zegt Verdyck.
Het GO! is ervan overtuigd dat de achterstand volledig weggewerkt kan worden met extra inspanningen. Omdat ook dit schooljaar atypisch is, met afwisselend contact- en thuisonderwijs, vermoedt Verdyck dat dat tegen juni 2022 zal zijn. ‘Op voorwaarde dat volgend schooljaar normaal kan verlopen. We hopen dat er middelen vrijgemaakt worden voor extra ondersteuning in de klas, zowel dit als volgend schooljaar’, zegt ze.
Sluiting scholen
De scholen openhouden is volgens Verdyck cruciaal om de leervertraging te beperken. Niet alleen omdat de leerstof zo vlotter overgebracht kan worden, maar ook voor de motivatie van de scholieren.
‘Ze zitten de hele dag voor een scherm, missen structuur en moeten thuis hun plan trekken, terwijl hun ouders werken. Verzetjes als schoolreizen, lol trappen met vrienden of een proclamatie aan het einde van het schooljaar vallen weg. De combinatie van contact- en afstandsonderwijs is zwaar. Mensen die ervoor pleiten de scholen te sluiten moeten toch eens nadenken hoe moeilijk dat voor hen is. En men verwacht toch nog dat ze dezelfde resultaten voorleggen’, zegt Verdyck.
De bevindingen van het GO! liggen in lijn met die van een kleinschaliger onderzoek van Bingel, het digitaal leerplatform van uitgeverij VAN IN. In een enquête bij 1.500 leerkrachten uit het lager onderwijs merkte 84 procent een leerachterstand voor wiskunde en 81 procent een voor talen bij leerlingen.
